Terwijl de tv-serie Beatrix onder vuur nog wat doorrommelde op Nederland I, zonder duidelijke boodschap, feiten en fictie vermengend en ons kijkers achterliet met een larmoyant slotbeeld, vond ik ander materiaal voor een mooi en bloedig drama. Allemaal echt gebeurd.

Natalie Kesko, koningin van Servië

Hoofdpersoon is Natalie Kesko, geboren in Florence 1859, uit een Russische/Moldavisch adellijk geslacht. Ze huwde in 1875, net 16 jaar, vorst Milan uit het huis Obrenovic, vanaf 1882 koning van Servië.  Dit Servië is dan net onafhankelijk geworden van het oude Ottomaanse Rijk dat langzaam uiteen viel. Het jonge land raakte verwikkeld in vele Balkanoorlogen. Koning Milan krijgt het aan de stok met zijn regering, de schulden lopen op. Er zijn conflicten met het rivaliserende Huis Karadordevic. Tussen de koning en de koningin Natalie botert het dan al enige jaren niet. Ze heeft genoeg van zijn affaires, ze is het ook in politiek opzicht niet met hem eens. De koning kiest veelal de kant van de dubbelmonarchie, Natalie is juist voor de Russen. De koning begint een echtscheidingsprocedure.  Een langdurige strijd volgt, formeel was het helemaal niet mogelijk om kerkelijk te scheiden, maar uiteindelijk wordt in 1889 de scheiding een feit. Een deel van de huwelijkscrisis gaat ook over de opvoeding van hun enige zoon Alexander (1876). Milan vindt dat Natalie en haar clique veel te veel invloed heeft op de jonge prins. In 1887 woont Natalie met Alexander in Wiesbaden waar hij les krijgt in krijgskunde en politiek. Zijn vader zit echter zo in de problemen dat hij wil dat zijn zoon terugkeert naar Belgrado, Natalie weigert. De koning dreigt de jongen met geweld te zullen terughalen en inderdaad staan in juli 1888 militairen voor de deur van Villa Clementine met het geweer in de aanslag. Ze nemen de prins mee terug naar Servië. Dit voorval staat bekend als de ‘Wiesbadener Prinzenraub’.

Koning Milan ziet geen andere uitweg dan afstand te doen van de troon ten gunste van zijn dan 12-jarige zoon. Alexander is natuurlijk nog te jong om te regeren, dus benoemt de regering een regentschapsraad. Milan verordonneert vervolgens dat Natalie geen enkele invloed op de jonge koning mag uitoefenen, ze mag zelfs het land niet meer in. Maar Natalie laat zich niet zomaar wegsturen en ze houdt contact met haar zoon. Uiteindelijk mag ze terugkeren en haar zoon een keer per twee weken bezoeken. Maar Milan houdt alles in de gaten. Het gaat zelfs zo ver dat in 1891 de politie het paleis binnenstormt om de koningin te verdrijven. Zij opent het venster en roept het samengestroomde volk om hulp. De massa weet de politie weg te jagen en Natalie wordt toegejuicht. Twee dagen later echter wordt ze alsnog weggevoerd en verbannen.

Alexander en Draga

Nog geen 17 jaar is Alexander als hij een coup pleegt, de regentschapsraad wegstuurt en zichzelf meerderjarig verklaart. De jonge koning van Servië maakt zich echter in korte tijd bijzonder impopulair. Hij staat sterk onder invloed van zijn vader die hij zelfs benoemd tot stafchef van het leger. Hij schaft de liberale grondwet af en is tegen persvrijheid en vrijheid van vergadering. Er ontstaat zelfs een verwijdering tussen hem en zijn moeder, die zich na de scheiding geen koningin meer mag noemen. Alexander wil zich verloven met zijn maîtresse, de weduwe Draga Lunjevica, een voormalige hofdame van zijn moeder die 15 jaar ouder is dan hij. Deze plannen leiden tot groot tumult. In 1900 trouwen ze toch door bemiddeling van Tsaar Nicolaas II van Rusland. Geen van de ouders is bij het huwelijk aanwezig. De spanningen houden aan. Het huwelijk blijft kinderloos en Alexander wil bij wet regelen dat Draga’s broer wordt benoemd tot troonopvolger. Dit gaat met name het leger veel te ver. In 1903 komt het tot een staatgreep. Militairen dringen het paleis binnen en vinden het koningspaar dat zich had verstopt in een kast in de slaapkamer.  Ze schieten Alexander, Draga, haar twee broers en een minister dood. Hun verminkte lichamen worden deels ontkleed in de tuin geworpen. Het einde van het Huis Obrenovic.

Natalie overleeft iedereen. Ze trekt zich teug in een Frans klooster waar ze sterft in 1941. In 1989 verschijnen har memoires.

Kortom, drama genoeg voor heel veel tv-series. Thomas Ross hoeft niets meer te verzinnen.

Zie ook dit aardige document over Draga, Queen of Serbia: