Onze eerste woning in Amsterdam bestond uit één kamer en een keuken met een donkere tuin achter een kantoortje van de Staatsloterij in de Tweede Helmersstraat. De verhuursters, moeder en dochter, woonden boven en runden in het kantoortje de verkoop van de loten. Vlak voor en na de trekking was het druk, de verdere maand was er weinig te doen. Op de etalageruit stond in mooie krulletters: Collectrice Staatsloterij.
Nu worden de staatsloten verkocht via internet, bij de supermarkt en in de tijdschriftenwinkels. De collectrices zijn verdwenen maar tientallen jaren was dat een fel begeerde functie. De collectrice kreeg van het Ministerie van Financiën het alleenrecht op de verkoop van staatsloten. De functie werd bij voorkeur vergeven aan weduwen van hoge ambtenaren, burgemeesters en wethouders. Keurige dames die op een fatsoenlijke manier een behoorlijk inkomen konden verdienen. Er waren ook enkele mannen die dit beroep uitoefenden, dat was dan een collecteur, wat weer iets anders is dan een collectant. De verkoop van staatsloten nam met de groeiende welvaart in de jaren zestig enorm toe. De collectrice kreeg een provisie per verkocht lot. De oude mevrouw was weduwe van de burgemeester van Zaandam, de dochter werkte parttime als boekhouder. Ze bezaten ook een flat in Spanje, destijds een extravagante luxe, ze verdienden dus goed aan de verkoop van de loten en de verhuur van een deel van de woning. Na 1974 werden geen collectrices meer benoemd en stierf het beroep langzaam uit.
Wij verhuisden na een half jaar opnieuw, met vrienden vormden we een woongemeenschap en begonnen ons avontuur aan de Keizersgracht.
Zie ook: de woongroep http://wp.me/p1MauM-bB
Toevallig bracht mijn moeder me zondag terug naar de trein, we kiepen langs een huis waarover ze vertelde dat haar man daar vroeger zijn staatsloten kocht.
Ik woonde in de 1e Helmersstraat maar had daar wel een hele woning, eigenlijk de helft want vroeger bestonden ze uit twee verdiepingen.
LikeLike
Goh de Helmersstraat, heb daar gelogeerd als kleintje, in een huis met een lift voor het eten….reuze spannend vond ik dat…weet alleen niet meer of het de eerste of tweede Helmersstraat was…
Gisteren was hier nog een collectante aan de deur…of bedoel je expliciet van de loten…ik had in ieder geval geen spie in huis;)
LikeLike
Een collectante – grappig woord – is juist iets anders dan een collectrice. Die laatste verkoopt alleen loten.
LikeLike
nu hebben ze de functie samengevoegd en zijn het collectrantrices,
met een lot komen ze aan je deur voor het goede doel,
soms zijn ze van goede huize, maar vaker nog zijn het de echtgenotes van je buren,
zodat ook al heb je geen cent in huis, je toch een lot moet zien te bemachtigen
om maar niet over de tong te gaan…
LikeLike