Mijn oom en tante met neef Cor en zijn eerste vrouw, jaren veertig. Scheiden? Dat deed je niet.

Ze hadden een goed huwelijk mijn oom en tante. Dat vertelde mijn tante Jo mij tenminste, lang nadat haar man was overleden in haar mooie flat aan het Arnhemse Sonsbeekpark. Natuurlijk was er wel eens wat. Zij hadden ook hun moeilijkheden gehad. Maar scheiden? Nee, dat deed je niet. Via via hoorde ik later dat mijn oom vier jaar lang een relatie had gehad met een veel jongere vrouw uit Wuppertal. De vele tochtjes die hij vanuit Arnhem maakte werden verklaard vanuit zijn werk. De tochtjes naar Menton en Nice waren gewoon zakenreizen. Iedereen wist het, niemand zei het.
Na afloop van de affaire pakten de echtlieden de draad weer op en maakten er het beste van. Zo ging dat in de jaren vijftig, want scheiden was een schande.

Een van de moeders van mijn klasgenoten in Zeist was gescheiden, ‘schuldloos gescheiden’, werd er altijd bij gezegd, dat moest het drama iets verzachten. Haar man was er vandoor gegaan met en ander en moest daar voor boeten door levenslang alimentatie te betalen. Zelfs na zijn dood moest de nieuwe echtgenote nog steeds een deel van het weduwepensioen afstaan aan de eerste vrouw van haar man.
Een gescheiden vrouw, schuldig of niet, had een lage positie. Er was iets mis mee. Ze werd niet gevraagd op officiële bijeenkomsten. Als broer of zus moest je je en beetje schamen, dat zoiets in jullie familie was gebeurd.

Een neef van mijn tante Jo was gescheiden ‘van tafel en bed’. Een aardige man die oom Cor, maakte altijd grapjes. Hij kwam op de verjaardag van mijn oom, midden in de zomer, niet op die van mijn  tante in de winter. Vooraf werd over hem geroddeld en ook achteraf als hij weer was vertrokken. Nog steeds was hij officieel niet gescheiden, zijn vrouw hield dat tegen, dat kon toen nog. De grappige oom Cor was een rokkenjager, begreep ik. Hij had steeds weer een nieuwe vriendin. Met mijn oom kon hij het goed vinden, met mijn tante minder.

Op een zekere dag ging hij samenwonen met een in het Gelders Haagje bekende schilderes. Deze dame nam oom Cor gewoon mee naar het verjaardagsfeestje, tot ontzetting van mijn tante. Deze nieuwe vrouw, die nog jarenlang meekwam op visite in de zomer, is ze altijd juffrouw Steenman blijven noemen; nooit Ageeth, hoewel ze donders goed wist dat ze zo heette.
Rare mensen, die volwassenen, dacht ik als kind.
______________________________________________________________Herinnering naar aanleiding van de uitzending van het radioprogramma ovt van de vpro van  zondagochtend jl. over ’ Scheiden doet lijden – Vier eeuwen echtscheidingsmisère’ van Paul Brood & Michiel de Wolde, de geschiedenis van de echtscheiding