Vorige week was ik in Berlijn. Het was mooi weer en ik wilde ik eens kijken of je langs de Spree kunt fietsen. Ik begon in Charlottenburg en reed via de zuidoever naar het centrum van de stad, de wijk Mitte. Een echt fietspad is er niet. Zoals vaker in Berlijn moet je je als fietser een beetje behelpen, maar eigenlijk gaat het fietsen in deze ruime stad heel goed. Je kiest de busbaan of, als het trottoir erg breed, is ga je over de stoep. Het is zaterdagochtend en nog vroeg. Ik volg je een modderig pad langs de rivier dat ik dus deel met enkele vroege joggers en een paar hondenbezitters.
Hier zie je duidelijk dat de stad niet aan de rivier gebouwd is, maar dat de rivier zich wat moeizaam langs en door de stad beweegt. Veel rommelige gebouwen langs de oever, industrieel erfgoed, vaak al aangepast en hergebruikt, soms nog vol graffiti en krakers. Ook oude en hele nieuwe bruggen. Af en toe moet ik via een trap naar de weg, het pad houdt opeens op. En ze kennen in Berlijn niet de handig fietsgoot naast de treden, zodat je je fiets makkelijk naar boven kan tillen.
Bij het Hansaviertel staan deftige huizen langs de oever en ook aan de overkant verrijzen steeds meer mooie, dure flats. Ook Berlijners zien in dat wonen aan het water aantrekkelijk is. Op de hoek, bij de brug naar de wijk Moabit is de aangename Konditorei Buchwald te vinden, tijd voor een koffiepauze. Er is weinig scheepvaart. Het is nog te vroeg voor de de vele rederijen die tochtjes op de Spree aanbieden, verderop in het centrum zijn de rondvaartboten al in de vaart.
Verderop is meer bedrijvigheid en meer nieuwbouw. Aan de overkant rijst het grote nieuwe Hauptbahnhof op, heel veel glas. En het Kanzlerambt van Angela Merkel, indrukwekkende nieuwbouw met een eigen smalle voetgangersbrug over de rivier. Het wordt drukker, steeds meer nieuwbouw, indrukwekkende gebouwen. Er is geen fietspad meer te bekennen. Vlak voor het Museuminsel met zijn mooie gerestaureerde barokke gebouwen volg ik de Kupfergraben een zijtak van de rivier.
De volgende dag ga ik nog eens kijken bij de Oberbaumbrücke met zijn kenmerkende torens, verderop in de wijk Friederichshain. Hier valt niet te fietsen. Langs het water staan nog vele oude bedrijfsgebouwen, grote en kleine, mooie en lelijke. Bewoners zijn clubs en restaurantjes en zelfs zwembaden liggen vlak aan of ook in het water. Ook staat hier nog een deel van de muur de East-Side-Gallery, beschilderd door kunstenaars uit verschillende landen, maar nu bedreigd door de aanrukkende nieuwbouw. Overal zie je protestborden tegen de komst van Mediaspree, een plan om hier langs het water grote en hoge gebouwen neer te zetten voor mediabedrijven en ict-technologie. Waar dat kan worden oude fabrieken omgebouwd en aangepast aan de nieuwe bestemming. Een oude jamfabriek is al verbouwd, nu een mooi gebouw met appartementen en lofts, de oude ijsfabriek staat nog te verpieteren.
Lekker ongestoord fietsen langs de Spree gaat nog niet. Hier en daar een aantal kilometers, soms moet je flink omrijden om ergens anders de draad weer op te pakken. En je moet het pad delen met voetgangers die altijd voorrang hebben! Er zijn plannen om meer fietspaden in Berlijn aan te leggen, ook langs de rivier. Maar ja, dat kost geld en dat heeft de stadsregering voorlopig niet.