
Er zijn van die woorden die me bezig blijven houden. In ‘Paarden stelen’, weer zo’n mooie roman van Per Petterson, wordt uitvoerig beschreven hoe op het platteland van Noorwegen het hooi werd gedroogd op ‘hesjes’: op lange staaldraden gespannen langs houten palen. Het woord ‘hesje’ in die betekenis was ik nog nooit tegengekomen, Van Dale en ook het WNT kent het woord als zodanig niet. Wel vond ik op internet de vermelding van ‘hesje’ in artikelen over het hooien. “hooi drogen op hesjes” is een van de bezigheden die je op zorgboerderij Almgard kunt uitvoeren, Op Trefpunt Noorwegen schrijf Joke: “Dit jaar hadden we in de eerste warme periode hooi gedroogd op het
land en daarna nog een deel opgehangen op zgn. hesje. Ondanks dat het
vaak natgeregend is, kon ik afgelopen zondag toch droog binnenhalen.
Kantje boort van ’s nachts regende het alweer! Maar ik weet nu, dat je
ook op een hesje redelijk goed hooi kan krijgen, het duurt alleen wat
langer, maar een beetje regen is dan niet zo erg.”
Het is niet onwaarschijnlijk dat het gaat om een oorspronkelijk Noors woord, zodat het niet gek is dat de vertaler er in Paarden stelen ‘de hesje’ van heeft gemaakt – al klinkt dat in onze oren heel vreemd.
Petterson geeft zelf aan dat het gaat om een oude manier van werken. “Niemand doet het meer op die manier in dit deel van het land, tegenwoordig zit er één man op een trekker met een schudder, een zwadhark en een balenpers en witte, ronde plastic pakken met stinkend kuilgras.”
‘Paarden Stelen’ is weer zo’n krachtige roman van Petterson, misschien nog wel mooier dan ‘Twee wegen’. Karig, met veel diepe gevoelens, vlak onder de huid. Veel jeugdherinneringen, veel platteland maar het boek vertelt ook over de oorlog en het verzet.
Zie ook: Per Petterson de kralenrijger in Twee Wegen http://wp.me/p1MauM-1vI
Een zwadhark, ook al zo’n mooi woord! Als ik vertaler was zou ik het (verwarrende) lidwoord omzeilen door er meervoud van te maken: ‘het hooi drogen op hesjes’ klinkt minder vreemd.
LikeLike
Een zwad.
Ergens in mijn boekenkast staat een prachtig boekje over grasmaaien.
Daar moet ik nog maar eens naar zoeken om de mooie oud Nederlandse woorden terug te lezen.
Vriendelijke groet,
LikeLike
Ik draag weleens een hesje.
Maar daar ga ik nu anders naar kijken.
Vriendelijke groet,
LikeLike