‘Wat pietluttig’. Klinkt vertrouwd, een mooie Nederlands woord, het betekent volgens mij zoiets als ‘kleingeestig’, ‘kleinzielig’. Ik was benieuwd naar de herkomst van dat woord en dacht zelf meteen aan een meneer Piet Lut die ooit ergens gewoond moet hebben en model stond voor zo’n kleinzielig mannetje dat we nu pietluttig noemen. Maar er is geen sprake van meneer Piet Lut. Het woord is waarschijnlijk een samentrekking van de voornaam Piet en het woordje ‘lut’ dat ‘klein en ook ‘sul’ betekent (vgl. Engels little).

Bijbelkenners menen echter dat de oorsprong van pietluttig in het heilige boek gezocht moet worden, immers in Ezechiël 30-5 staat
“Ende het sweert sal komen in Egypten, ende daer sal groote smerte zijn in Morenlant, als de verslagenen sullen vallen in Egypten; want sy sullen desselver menichte wechnemen, ende hare fondamenten sullen verbroken worden. Morenlant, ende Put, ende Lud, ende al den gemengden hoop, ende Cub, ende de kinderen van ‘t land des verbonts sullen met hen vallen door ‘tsweert.” (Statenvertaling 1639)
Veel ellende staan de volkeren te wachten, ook die van Put, Lud en Cub. Die klanken zijn vast blijven hangen en etymologen houden vol dat daar de oorsprong ligt van ons pietluttig. Zoals Matthijs van Nieuwkerk ook steeds ‘mamma appelsap’ hoort in liedjes in vreemde talen.

Waar Put en Lud dan wel niet liggen, vroeg ik me af. En Cub natuurlijk. In de nieuwe Bijbelvertaling luidt de tekst heel anders, de Moren zijn verdwenen:
“In Egypte zal het zwaard rondwaren, Nubiërs, Lybiërs, Lydiërs, huurlingen en Kubieten, mannen uit een land van bondgenoten, zij allen worden door het zwaard geveld,” (NBV 2004, Vertaling van het Ned. Bijbelgenootschap)
Alle ellende komt zoals ook vandaag de dag uit Lybie en omstreken, maar ja, om nou pietluttig aan te passen en er ‘nublybbig’ van te maken is ook weer zowat.