Klassenfoto met de tekenleraar

Ze hadden het al een keer eerder gevraagd, maar toen moest ik net de deur uit. Nu waren ze er weer, twee meisjes van dertien, ze wonen om de hoek. Ze vroegen keurig of ze me mochten interviewen. Dit was de opdracht: interview iemand van boven de 65 en vraag alles over hun schooltijd.

We gingen er echt voor zitten met een voicerecorder, een blocnote, thee en koekjes. Twee wijsneusjes uit de brugklas, allebei met halflang haar, de een donker, de ander licht.
Zij moesten de vragen stellen dus ik hield voorlopig mijn mond. Ze hadden al even rondgekeken, de poezen kregen alle aandacht maar die verdwenen snel de kamer uit.

‘Was het vroeger streng toen u op de middelbare school zat?’, vroeg het meisje met de mooie donkere ogen.

Ojee, dacht ik, over welke middelbare school zal ik het hebben? Ik heb op drie verschillende scholen gezeten en ze waren allemaal anders, van heel streng tot helemaal niet streng. Wat zouden ze willen horen? Dat vroeger alles vreselijk was en het nu dus wel mee valt? Ik aarzelde te lang merkte ik, er moest iets gezegd worden.

‘We hadden een leraar aardrijkskunde … als je je huiswerk niet had gemaakt sloeg hij met de aanwijsstok keihard op je vingers.’ Ze keken me verbaasd aan. ‘Echt waar?’, vroeg de blonde met het vestje.

Ik zie meneer Van Sprang nog voor me tijdens een van zijn woedeaanvallen. Altijd op maandag. Je zag het aankomen, hij werd rood, begon harder en harder te praten. Als je dan de pech had in zijn gezichtsveld te zitten en je van de zenuwen moest lachen, was je al gauw het slachtoffer. Dat was op de hbs in Zeist, de school die verder helemaal niet zo streng was. Soms begon meneer Van Sprang zomaar te huilen. Omdat ik veel van topografie hield mocht ik van hem altijd de atlassen uitdelen. Toen ik wist waar Sprang-Capelle lag, gaf hij me een tikje op mijn wang. Na de kerstvakantie kwam hij niet meer terug.

‘Je, je mocht niets. Je moest opletten en stil zitten. Praten was helemaal verboden. Die leraar aardrijkskunde had een vreselijke hekel aan pratende meisjes. Meisjes op de hbs vond hij eigenlijk al niet kunnen, als ze zaten te kwebbelen kwam hij er aan met de aanwijsstok …’

Ik maakte een monster van die arme meneer Van Sprang. Maar het was waar, hij trok jongens duidelijk voor. Slaan me de aanwijsstok deed hij eigenlijk nooit, hij dreigde er wel eens mee, maar dan draaide hij zich gauw om en zette de stok weer terug in de hoek naast het bord.

“Als je je boek vergeten was, moest je in de hoek staan’, ging ik verder. De meisje schreven alles op, ze lieten de thee koud worden. Verbaasd keken ze op. ‘In de hoek?’

Opeens twijfelde ik, was dat niet op de lagere school? Haalde ik nu alles door elkaar?

‘Als het te rumoerig was in de klas moet je om vier uur nablijven. We hebben wel eens tot half zes in een koud lokaal gezeten. Het was in de winter, buiten werd het al donker. Sommige leerlingen begonnen te huilen. Maar de conrector vond dat we allemaal straf hadden verdiend. De tekenleraar moest op ons letten. Hij rookte een pijp en las op zijn podium de krant. Wij verveelden ons stierlijk. Ik zat stiekem in mijn bibliotheekboek te lezen dat ik op onder de bank vast hield. Ik kon de letters bijna niet meer zien. Daarom heb ik nu een bril. Ik was als de dood dat de leraar voor de klas het zou merken, hij keek af en toe over de rand van de krant de klas in. Mijn vriendje René zat schuin voor me en steeds keek hij achterom met een gemene lach op zijn gezicht, hij wilde mij aan het lachen maken. Maar ik zat lekker te lezen tot het echt te donker werd en ik mijn boek in mijn tas liet glijden.

‘Maar het was soms ook wel leuk hoor op die school’, zei ik ter geruststelling. ‘Met de mevrouw van biologie gingen we wandelen naar Bunnik en vingen we kikkervisjes in de sloot.’

Was het vroeger streng? – Ik weet het eigenlijk niet meer. Ik was een dromer in die jaren op de middelbare school. Liet alles een beetje gebeuren, deed mee als ik er zin in had en sloot me af als het tegen zat. De meeste leraren vond ik eigenlijk best aardig, geloof ik.
Ik had helemaal niets moeten zeggen over dit onderwerp. Maar die meisjes drongen aan en ze lachten zo lief.

Zie ook: Twaalf jaar en onbegrepen – jeugdherinneringen Zeist http://wp.me/p1MauM-10R 13, 14, 15 jaar en onbegrepen – jeugdherinneringen Rotterdam http://wp.me/p1MauM-11a