In zijn boek ‘De levens van Jan Six’ schetst Geert Mak een mooi beeld van de opkomst van Amsterdam aan het begin van de zeventiende eeuw. Hij beschrijft heel beeldend hoe migranten uit de Zuidelijke Nederlanden een stempel drukten op de taal en de bedrijvigheid in de stad. De familie Six kwam uit Saint-Omer in Noord-Frankrijk. Ze trokken daar weg omdat ze als protestanten vervolgd werden. In Amsterdam konden ze hun vleugels uitslaan en al na twee generaties behoorden de Sixen tot de aanzienlijkste en rijkste families van de stad.

Geert Mak geeft heel veel informatie, vaak boeiende details. Soms lees ik over dingen heen. Hij vertelt bijvoorbeeld over de techniek van het verven van stoffen, een ingewikkelde zaak, het verven gebeurde met kostbare natuurproducten. Op p. 33 staat dat grootvader Charles Six een expert was in het blauwverven en daarnaast flink investeerde, ‘Buiten de Heilgenwegspoort – bij de huidige Leidsestraat –  begon hij een boratfabriek’.

Dat woordje ‘borat’ bleef hangen. Ik kende boràt alleen van dat idiote vpro-radioprogramma waar ik vroeger graag naar luisterde, een voorloper van Jiskefet en Koefnoen. En natuurlijk de Borat van Sacha Baron Cohen die wonderlijke man uit Kazakhstan die de vreselijkste dingen kon zeggen. Maar borat uit de 17^e eeuw was kennelijk iets heel anders.

Volgens het WNT is borat een grove wollen stof, vaak gemengd met zijde. Ook werd er een garen mee aangeduid, ook wel ‘brat’ genoemd’, een dunne wollen draad waarvan vroeger stof van werd geweven waarvan kousen werden gemaakt.

Straatnamen in het centrum van Amsterdam herinneren nog aan de aanwezigheid van de textielindustrie, de Verversstraat bij de Zwanenburgwal verwijst naar de aanwezigheid van de textielververs, de Raamgracht is genoemd naar de ramen waarop de lappen stof werden gespannen en de Staalstraat naar de stalen stof die werden gebruikt voor de verkoop.

Als ze nog een naam zoeken voor een straat in Amsterdam mag het dus de Boratstraat worden. Met dank aan Jan Six. En Geert Mak.