We zijn niet goed in zulke plechtigheden. In veel andere landen is het vast allemaal strakker geregeld, serieuzer. In Amsterdam was het rommelig, lawaaiig.
Dinsdagmiddag was ik in Amsterdam bij de plechtige ceremonie die daar wekelijks wordt gehouden waar Nieuwe Nederlanders hun gelofte afleggen en daarmee echte Nederlanders worden.
In verband met de verbouwing werd de bijeenkomst niet gehouden in een van de grote zalen van het stadhuis maar op de bovenverdieping van de centrale hal, zodat alle geluiden van werklieden en bezoekers beneden te horen waren. De ceremonie werd niet geleid door de burgemeester of een wethouder maar door een bijna anonieme ambtenaar, zonder toga of enig teken van zijn waardigheid of functie.  Hij deed erg zijn best, maar slaagde er niet in zijn publiek te boeien. Hij las de toespraak voor van de wethouder die hij verving. Te lang, vol gemeenplaatsen over vrijheid en diversiteit, lastig ook te volgen voor mensen voor wie het Nederlands een tweede of derde taal is die ze net hebben geleerd. Mooie woorden maar de medewerker geloofde er zelf maar half in.
De familie achter ons verstaat er niets van, ze komen uit Afghanistan, ze hebben drie kinderen meegenomen die tijdens de hele ceremonie druk in gesprek blijven .

De bijna dertig Nieuwe Nederlanders worden dan een voor een gevraagd naar voren te komen. Ze moeten dan hun rechterhand opsteken en een verklaring afleggen, naar keuze de eed (‘zo waarlijk helpe mij God almachtig’) of de belofte (‘dat verklaar en beloof ik’), de ambtenaar legt nog wel even uit wat ze dan verklaren of waar ze die hulp van God bij nodig hebben: de Nederlandse Grondwet respecteren en braaf de plichten vervullen die daar bij horen.

Nederlander worden betekent voor de een heel veel, voor de ander is het slechts een administratieve handeling die een aantal voordelen oplevert. Je moet aan nogal wat voorwaarden voldoen en je moet 855 euro betalen, dan kan je vanaf maandag een echt Nederlands paspoort aanvragen en heb je alle rechten en plichten van het Nederlandse staatsburgerschap.

De eerste Nieuwe Nederlander die de verklaring moet afleggen is zo onzeker dat ze zowel de eed als de belofte van een papiertje voorleest. De andere Nieuwe Nederlanders gebruiken bijna allemaal de belofte, ook de vrouwen met hoofddoekjes (is dat omdat in de eed God genoemd wordt en niet Allah?) De meeste verklaringen die worden afgelegd zijn onverstaanbaar, de ambtenaar is niet erg streng bij het hanteren van de regels. De rechterhand zweeft soms ver boven het hoofd alsof er om hulp wordt geroepen. Na het afleggen van de gelofte klinkt er steeds een bescheiden applausje, alsof er een prestatie is geleverd.

Als de Nieuwe Nederlanders hun papieren en een boekje over Amsterdam hebben ontvangen moeten ze maar de fotograaf. Deze zet de nieuw Nederlanders op de foto tegen de achtergrond van het enig echte Amsterdamse stadhuis, het paleis op de Dam. Dat zorgt voor veel geloop en gedoe, het wordt moeilijk om de ceremonie waardig af te sluiten. Dat gebeurt met het volkslied. Dat rare Wilhelmus met die tekst die niemand begrijpt. Gelukkig is er een filmpje waarop het wordt gezongen door een aantal bekende en onbekende Amsterdammers, ondertiteld als in een karaoke-bar. Een paar mensen zingen zachtjes mee, anderen kijken verdwaasd rond.

Daarna is er een bescheiden buffet, aangeboden door de Gemeente Amsterdam met bitterballen en nieuwe haring. De worst blijft liggen, want – je weet maar nooit – misschien zit er wel varkensvlees in.

Zie ook Onverveerd, over het Wilhelmus https://wordpress.com/posts/wllmkalb.blog?s=onverveerd