Ze staat op bovenstaande foto die ik maakte in de zomer van 1979 tijdens de demonstratieve ‘homobevrijdingsdag’. Onlangs heb ik die oude negatieven weer gevonden. Ze staat voor de microfoon en voert het woord tijdens de slotmanifestatie op het Waterlooplein, toen nog zonder Stopera. Wie ze was wist ik niet.

Hein Verkerk

Nu weet ik, dankzij Hein Verkerk, dat het Aaicha Bergamin was, een van de pioniers van de transgenders die al lang geleden de lange strijd heeft moetens aangaan met de maatschappij om erkend te krijgen wie ze was: een vrouw geboren met het lichaam van een jongen.
Wat ze toen heeft gezegd weet ik niet. De krantenverslagen van toen hebben het wel over ‘demonstrerende homo’s in exotische jurken’, maar over Aaicha geen woord. Ze zal ongetwijfeld van leer zijn getrokken tegen het politiebeleid dat toen ronduit homo-vijandig was en waar ze zelf de nodige ervaring mee had.

Haar indrukwekkende levensverhaal is bij brokjes en beetjes terug te vinden op internet, een leven dat zich voor een groot deel afspeelde aan de zelfkant van de maatschappij. Als transgender was er in de jaren vijftig en zestig geen andere mogelijkheid om aan de bak te komen dan in de prostitutie en het nachtleven.

Ze was prostituee en later hoerenmadam, ze trad op in nachtclubs in Parijs en later in Amsterdam. Aaicha onderging hormoonbehandelingen zonder enige controle en werd onder primitieve omstandigheden geopereerd in Londen. Een gewoon leven was voor haar niet weggelegd. Ze werd keer op keer lastiggevallen en beledigd door de politie, het was onmogelijk om aan papieren te komen waarin haar juiste geslacht stond.

Het moment dat ze voor enkele duizenden mensen sprak op het Waterlooplein moet voor haar een moment van triomf zijn geweest. Vanaf dat moment kreeg ze een aantal keren de gelegenheid om haar verhaal te vertellen, onder andere in de mooie aflevering van Andere Tijden over transgenderpioniers, uitgezonden in december 2013.

Eind mei 2014 overleed Aaicha, 82 jaar oud, en werd omdat er geen geld was, door de gemeente begraven op Sint Barbara in een anoniem graf. Gelukkig is er toen een actie gestart om een grafmonument te plaatsen, en een jaar later kreeg Aaicha Bergamin de eer die haar toekwam.  

Zie ook:  mijn blog over de Homobevrijdingsdag 1979 ‘Feestelijke demonstratie’ http://wp.me/p1MauM-3TL
verder: 
https://anderetijden.nl/aflevering/90/Transgender-Pioniers  https://hart.amsterdam/nl/page/52982/de-bontjas-van-aaicha  https://www.facebook.com/aaichabergamin/ http://www.bertsgeschiedenissite.nl/TGNH/Transgenderpioniers/Aaicha%20Bergamin/aaicha_bergamin.html