Kamervoorzitter Siegfried Bracke (N-VA) heeft zich vanmorgen verwaardigd een tweet te plegen over het VRT-radionieuws. Hij vond het radionieuws partijdig omdat het woord “plegen” gebruikt werd in verband met abortus. “Een misdrijf pleeg je, abortus vraag je of doe je”, luidde het twitterbericht. De ombudsman is het hier niet mee eens.

Van Dale geeft de Kamervoorzitter geen gelijk. Nergens in het woordenboek staat dat “plegen” een pejoratieve of negatieve bijklank zou hebben. Het is waar dat je een misdrijf “pleegt”, maar je kan ook “recht plegen”. Of overleg plegen. Van de taaladviseur verneem ik dat “plegen” de laatste jaren zelfs aan een opmars bezig is. Je kan nu ook een telefoontje plegen of zelfs een plasje plegen. Het plegen van overleg, telefoontjes en plasjes … naar verluidt, gebeurt het zelfs in het parlement. Aldus Tim Pauwels van deredactie.be

Ophef dus in Vlaanderen over ‘pleegde’. Dat dus niet allen verbonden is met louche zaken. Je kan dus ook heel goed wel of geen nieuwbouw plegen zoals een projectontwikkelaar onlangs zei in het bijzijn van vriendin I. die zich over die uitspraak verwonderde.

Mij trof vooral het verschil in betekenis tussen ‘plegen’ met als verleden tijd ‘pleegde’ zoals in het voorbeeld hierboven en ‘plegen’ met als verleden tijd het wat ouderwetse ‘placht’. “Hij placht altijd te zeggen …” De betekenis van deze vormen van plegen liggen dicht bij elkaar, maar toch zijn het twee verschillende begrippen. Een synoniem voor de eerste vorm is ‘bedrijven’ vaak gebruikt in ‘de liefde bedrijven, iets wat zeker niet negatief is. De vorm met de sterke verleden tijd placht kent als omschrijving: gewoon zijn om te doen,. Ook dat kan positief of negatief gebruikt worden: “Hij placht na het diner een sigaartje op te steken”, “Hij placht na zo’n interruptie in woede uit te barsten.”

Hier pleegt men verder te zwijgen.