Het begrip ‘burger’ levert nog weleens problemen op. We gebruiken het vaak, in verschillende betekenissen.

Ik kende het vroeger, met verschillende militairen in de familie, als ‘niet militair’ iemand die geen uniform droeg maar ‘in burger’ ging, in z’n gewone kloffie.

Jaques Brel bezingt in zijn mooiste Vlaams ‘de burgerij’ en ‘scheldt ze uit voor poep, vette vieze varkens’. In zijn lied is de burgerij een verachtelijk stelletje rijkelui dat ver af staat van de gewone man met de pet die dus zeker niet tot de burgerij gerekend wil worden.

Rond 1900 werd in de buurt van Tilburg (op een der voornaamste dorpen, op de spoor gelegen) dus eene Burgerdochter gevraagd om mee te helpen in het huishouden van een voorname familie, waar ze onder het kritische oog van de vrouw des huizes moest zorgen voor een burgerpot.

Hier wordt niet gedoeld op de bovenlaag van Franskiljons waar Brel over zong, maar over de grote groep van de gegoede middenstand, de harde werkers, de mensen zonder fratsen, zonder liflafjes, die nog wisten hoe je schorseneren moest schillen of een tam konijn moest stoven.

‘Doe niet zo burgerlijk’ werd er vroeger gezegd als je je teveel aan brave regeltjes hield. In mijn jonge jaren was het geen pre om burgerlijk te zijn.